İŞ PAKETİ 2
Sosyal psikolojiye zarar veren temel bir görüntü, afet durumunda insanların kendilerini yalnız bırakıldığını hissetmeleridir. Bunun olmaması için din görevlileri ve ilim sahipleri önemli görevler üstlenmektedir. Onlar, bir yandan verdikleri topluma verdikleri mesajlarda farkındalık oluşturmakta, yardım edebilecek durumdaki insanları depremzedelerin yanında olmaya teşvik etmekte, diğer yandan kendileri sahada kimi çalışmalara katılarak yardım faaliyetlerinin organizasyonunda ve çözüm üretmekte rol almaktadırlar.
GÖRÜŞME TEKNİĞİ
İrem Dilara BOZKURT
1. GÖRÜŞME ÖNCESİ HAZIRLIK
- AMAÇ VE SORULARIN BELİRLENMESİ:
Görüşmenin amacını net bir şekilde belirlenir. Depremzedeler üzerindeki gözlemler ve görevlinin kendi deneyimlerini kapsayan açık uçlu sorular oluşturulur.
-
Örneğin:
-
Depremzedelerle iletişim kurarken en sık karşılaştığınız duygusal tepkiler nelerdir?
-
Bu süreçte kendi duygularınızı nasıl yönetebildiniz?
-
- KATILIMCI SEÇİMİ:
Farklı rollerden (sağlık çalışanı, arama-kurtarma ekibi, gönüllü, din görevlileri vb.) temsilciler dahil edilir.
- ETİK ONAY VE GİZLİLİK:
Katılımcılara görüşmenin amacı, gizlilik politikası ve verilerin nasıl kullanılacağı açıklanır. Gönüllülük esasına özen gösterilir.
-RIZA METNİ:
Katılımcılara görüşme sorularına geçmeden önce etik onayı, gizlilik ve verilerin nasıl kullanılacağının da yazılı olduğu rıza metni okunarak katılımcıdan onay alınır. Bu onay kayıt altına ses kaydı veya video kaydı ile alınabilir. (Rıza metni aşağıda verilecek ve her görüşmeci için ayrı rıza onayı alınacaktır.)
2. GÖRÜŞME ORTAMI VE TEKNİKLERİ
- ORTAM:
Sessiz, güvenli ve rahat bir ortam sağlanır. Mümkünse yüz yüze görüşme tercih edilir, ancak çevrimiçi görüşmeler de kullanılabilir (Online görüşmeler için Zoom ve Skype olmasına özen gösterilmeli çünkü kayıt alan programlar bu ikisidir).
- GÖRÜŞME TEKNİKLERİ:
-
Yarı Yapılandırılmış Görüşme: Ana bir soru çerçevesi belirlenir ancak katılımcıların yanıtlarına göre esnek bir şekilde yeni sorular eklenir.
-
Aktif Dinleme: Katılımcının kendisini ifade etmesine izin verilir, gerekirse duygusal destek sağlayacak şekilde, görüşülen kimse ile ölçülü bir duygudaşlık kurulur. Olabildiğince söz kesmemeye çalışmak önemlidir.
-
Soru Tipleri:
-
Açık uçlu sorular: O an nasıl hissettiniz?
-
Gözlemleri sorgulayan sorular: Depremzedelerin en temel ihtiyaçları nelerdi?
-
İç-gözlem soruları: Bu süreçte en zorlandığınız an neydi ve neden?
-
- DUYARLILIK:
Özellikle travmatik olaylarla ilgili görüşmelerde duyarlı olmak önemlidir. Kişiyi rahatsız eden veya cevaplamak istemediği sorularda ısrarcı olunmaz.
3. GÖRÜŞME SIRASINDA DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR
- EMPATİ VE DUYGUSAL DESTEK:
Travmatik olaylarla ilgili konuşmak zor olabilir. Katılımcının duygusal tepkilerine karşı anlayış gösterilir.
- NOT ALMA VEYA KAYIT:
Katılımcının izniyle ses kaydı alınır veya eksiksiz olmak kaydıyla konuşulanları not tutulur.
Eğer görüşme online gerçekleşecek ise video kaydı başlatılır eğer görüşmeci yüzünü göstermek istemez ise kamera kapalı şekilde toplantı kayda alınır.
- DOĞRULAMA VE ÖZETLEME:
Katılımcının söyledikleri özetlenerek doğru anlaşıldığı teyit edilir.
4. GÖRÜŞME SONRASI
- PSİKOLOJİK DESTEK:
Görüşme sırasında tetiklenen olumsuz duygular olabilir. Gerekirse psikolojik destek imkanları katılımcılara sunulur.
- GERİ BİLDİRİM:
Katılımcıya görüşme sonrası süreç, örneğin bulguların nasıl kullanılacağı hakkında bilgi verilir.
- VERİ ANALİZİ:
Görüşme notlarını veya kayıtlarını etik kurallara uygun şekilde analiz edilir.